Of een voedingsmiddel past in een duurzaam voedingspatroon, hangt af van de milieu-impact én de voedingswaarde van het product. Melk en melkproducten zijn een natuurlijke bron van belangrijke voedingsstoffen. Om die voedingsstoffen binnen te krijgen zonder zuivel, zijn andere voedingsmiddelen nodig die ook hun impact hebben op het milieu. Daarnaast wordt de productie van melk steeds duurzamer.
De vraag is of de milieu-impact van dagelijkse voeding groter of kleiner is als je zuivel vervangt door andere voedingsmiddelen met dezelfde voedingswaarde? Dit is onderzocht door milieuadviesbureau Blonk Consultants. Zij hebben de effecten van zuivelconsumptie en –zuivelvervanging op landgebruik en CO2-uitstoot (broeikasgassen) in kaart gebracht met het programma Optimeal®. Dit programma is ontwikkeld door Blonk Consultants en het Voedingscentrum.
Bij het Optimeal®-onderzoek werd stapsgewijs meer of minder zuivel toegevoegd aan een gemiddelde Nederlandse voeding. De totale voedingswaarde bleef daarbij optimaal en het voedingspatroon mocht zo min mogelijk afwijken van het bestaande. De resultaten van dat onderzoek laten zien dat vervanging van zuivel in de gemiddelde Nederlandse voeding nauwelijks milieuwinst oplevert. Zuivel is een even milieu-efficiënte bron van nuttige voedingsstoffen als het pakket aan voedingsmiddelen dat nodig is om zuivel te vervangen.