Een verhoogd cholesterolgehalte van het bloed is één van de belangrijkste risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Zowel een hoog LDL-cholesterol als een hoge totaal/HDL-cholesterol ratio is een indicator voor een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
Soorten cholesterol
Er zijn verschillende soorten cholesterol:
- HDL-cholesterol (high density lipoprotein) is juist gunstig. Het neemt cholesterol uit de vaatwand op en voert het af naar de lever. Dit verlaagt de kans op hart- en vaatziekten;
- LDL-cholesterol (low density lipoprotein) vergroot de kans op atherosclerose (aderverkalking) doordat het zich ophoopt in de vaatwand. Vooral door geoxideerd LDL-cholesterol lijkt atherosclerose makkelijker te ontstaan. Mogelijk kunnen antioxidanten helpen beschermen. Denk aan vitamine C, E, bètacaroteen en andere bioactieve stoffen als flavonoïden.
Zo’n 10% van het cholesterol in het bloed is afkomstig uit de voeding. De rest wordt geproduceerd door de lever.
Streefwaarden
| Totaal cholesterol (TC) | < 5 mmol per liter |
| HDL-cholesterol | > 1 mmol per liter |
| Verhouding totaal chol/HDL (ratio) | < 4 |
| LDL-cholesterol | < 3 mmol per liter* |
| Triglyceriden | < 2 mml per liter |
* Bij andere risicofactoren voor hart- en vaatziekten (zoals hypertensie of diabetes), is de streefwaarde voor het LDL-cholesterol < 2,5 mmol/liter
Vezelrijk eten verlaagt LDL
Vezelrijk eten verlaagt het LDL-cholesterolgehalte in het bloed. Dit geeft een lager risico op hart- en vaatziekten. Daarom is het aan te raden veel groente, fruit, peulvruchten en volkoren graanproducten te eten. Vooral vezels uit volkoren graanproducten en fruit beschermen hart- en bloedvaten. Ze hebben een gunstig effect op het cholesterolgehalte en verlagen de bloeddruk licht. Het cholesterol in voedingsmiddelen, zoals in eieren, orgaanvlees, paling en garnalen, heeft slechts een klein effect op het cholesterolgehalte in het bloed.