De Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD) liet een onderzoek doen naar de perceptie van voedingsmiddelen bij consumenten en bij diëtisten. Met name naar hoe gezond of ongezond zij voedingsmiddelen vinden. Hoe kijken consumenten en diëtisten naar producten als humus, cruesli, vruchtensap en light frisdrank? Zijn er grote verschillen in hun perceptie van wat gezond is of niet?
Gezond voedingsmiddel of gezond voedingspatroon?
Voedingsmiddelen zijn natuurlijk nooit alleen maar ‘gezond’ of ‘ongezond’. Daarom richt de voedingsvoorlichting zich op het totale voedingspatroon. Dat moet gezond zijn, waarbij ongezonde producten af en toe zijn toegestaan maar voldoende worden gecompenseerd met gezonde producten uit de Schijf van Vijf. Omdat een voedingspatroon echter wel uit voedingsmiddelen bestaat, is het van belang dat consumenten producten correct ‘labelen’ als gezond of ongezond.
Diëtist en consument niet altijd op een lijn
Sommige voedingsmiddelen zijn in de basis gezonder dan andere. Over wat wel en niet gezond is, lopen de meningen tussen consumenten en diëtisten echter uiteen. Dat blijkt uit onderzoek dat marktonderzoeksbureau Ruigrok NetPanel uitvoerde in opdracht van de NVD. Producten die de diëtist gezond vindt, worden soms gemeden door de consument. En voeding die de diëtist liever niet in het dagmenu ziet, wordt door consumenten soms juist wel gezond gevonden. Welke producten zorgen voor de grootste misverstanden?
Grafiek: De mate waarin consumenten en diëtisten producten als gezond of niet gezond ervaren.
Producten óp de diagonale lijn vinden consumenten en diëtisten even gezond.
Liever geen cruesli en kokosvet
Nederlanders vinden honing, cruesli, kokosvet, mueslirepen en versgeperste jus d’orange gezonder dan diëtisten. Cruesli en mueslirepen profiteren van een gezond klinkende naam, maar beide bevatten veel suiker. Net als honing. Kokosvet of –olie wordt door veel voedingsgoeroes aangeprezen, maar bevat veel verzadigd vet, en is daardoor een minder verstandige keuze dan olijfolie. Vers geperste jus d’orange wordt waarschijnlijk door veel consumenten als fruit gezien, terwijl het minder vezels bevat dan een sinaasappel.
Eet vaker pindakaas, humus en margarine
Pindakaas, koffie, humus en margarine verdienen een positiever imago bij de consument. Diëtisten vinden deze producten gezonder dan consumenten. Pindakaas (bij voorkeur van 100% pinda’s) en margarine zijn vet- en energierijk, maar leveren allebei goede onverzadigde vetten. Margarine is daarnaast een belangrijke bron van vitamine A en D. Filterkoffie zonder suiker past ook in een gezond eetpatroon. Vanwege de cafeïne geldt een maximum van vier kopjes per dag.
Humus als bron van onverzadigde vetten
Gemaakt van kikkererwten en olijfolie is humus weliswaar calorierijk maar ook een bron van goede onverzadigde vetten. Zelfgemaakte humus heeft de voorkeur, omdat bij humus uit de supermarkt soms andere oliën wordt gebruikt of veel zout wordt toegevoegd.
Onderzoek en methode
Het onderzoek is uitgevoerd door Ruigrok NetPanel onder 1.767 Nederlanders en 725 diëtisten. De steekproef van Nederlanders is representatief voor het algemeen Nederlanders publiek naar geslacht, leeftijd en opleidingsniveau. De steekproef van diëtisten is representatief voor het ledenbestand van de Nederlandse Vereniging van Diëtisten naar werkveld. In het onderzoek kregen deelnemers foto’s van producten te zien met daarbij in tekst de naam. Vervolgens gaven deelnemers zo snel mogelijk aan of ze het voedingsmiddel gezond of ongezond vonden. De uiteindelijke score (1-5) is samengesteld uit het antwoord (gezond versus ongezond) en de reactietijd.