Zwart-witdenken, ik heb er als diëtist dagelijks mee te maken. Iedere dag lees je wel iets nieuws over voeding; alarmerende berichten over suiker, E- nummers, zuivel of andere  basisproducten die ineens heel erg gezond of juist heel ongezond zijn. Veel mensen zijn vatbaar voor de meest uiteenlopende adviezen en gaan erg ver als het gaat om hun voedsel. Voeding wordt op die manier ingedeeld in goed en slecht of in verboden en toegestane producten.

Het DIEET zelfst.naamw.

Het woord dieet wordt in het woordenboek gedefinieerd als: “regels voor wat je wel en niet mag eten en drinken”. Goh, wat klinkt dat al vervelend. Ik moet me aan “regels” houden en ik mag iets wel of niet meer eten. In mijn ogen gaat het daarom vaak mis. Logisch denken slaat door die strenge houding om in zwart-wit denken. Het gevolg: mensen volgen een nieuw modedieet met zeer strenge regels, stoppen daarmee omdat ze het niet vol houden, en het gevolg van het tijdelijke dieet is dat ze bepaalde producten/voedingsgroepen opeens helemaal niet meer eten. ‘Ik eet geen brood meer want dat mocht niet in dat dieet’, ‘en vooral geen gluten, geen zuivel, geen vlees, geen ei, en al helemaal geen koolhydraten want daar wordt je volgens dat andere dieet dik van.’ Al deze regels trekken een eetpatroon vaak compleet uit balans waardoor het niks meer met gezondheid te maken heeft. Mensen raken dan totaal verdwaald in voedingsland, waarbij de middenweg – “grijs” – niet meer bestaat.

Opnieuw leren eten

Laatst kreeg ik iemand op consult die als doel aangaf; “ik wil opnieuw leren eten”. Deze dame in kwestie at geen koolhydraten meer en was de weg volkomen kwijt over wat er nu wel of niet goed was. In haar bijgehouden eetdagboek zag ik dat ze koolhydraat-arm brood at, maar ze belegde die boterham met, tot mijn grote verbazing, vruchtenhagel! Dat bestaat voor ongeveer 98% uit suiker en dus koolhydraten! Als je minder koolhydraten wilt gaan eten, moet je wel weten waar ze inzitten en welke koolhydraten je beter kan vermijden en welke niet. Schrap je dan alles voor het gemak, waardoor je alleen nog maar vet en eiwitten eet en de voeding helemaal uit balans is?

Kijken naar het grotere geheel

Voedingsstoffen zijn essentieel voor het lichaam en door het vermijden van veel voedingsmiddelen loop je een groot risico op tekorten. Maar dit betekent niet dat we heel moeilijk met eten moeten omgaan. Voeding is zoveel meer dan het etiket napluizen op ingrediënten en calorieën tellen. Het is een essentieel onderdeel van ons leven en bestaat uit goede en minder goede voedingsmiddelen. In mijn adviezen probeer ik mensen die te veel zwart/wit denken weer anders te laten kijken naar voeding; meer naar het grotere geheel. Neem bijvoorbeeld de avocado. Die wordt gezien als super gezond. Maar als ik alleen avocado’s zou eten, is dat eenzijdig en niet gezond. Of een stroopwafel; ongezond en een dikmaker. Maar niet als je er maar één in de week eet! Dan kan het best. Het voordeel van deze aanpak is dat ze op een meer relaxte en flexibelere manier met voeding leren omgaan.

Het geheel bepaalt of iemand gezond eet

Vaak volgen we massaal streng opgelegde voedingsregels waarbij losse producten worden geschrapt of juist opgelegd, want deze hebben nou eenmaal het label ‘(on)gezonde voeding’ meegekregen. Ik vind het volstrekt zinloos om losse producten te labelen als ‘goed’ of ‘slecht’. Het geheel van de voeding bepaalt of iemand gezond eet. Er bestaat tenslotte geen enkel voedingsmiddel waarin alle voedingsstoffen zitten die het lichaam nodig heeft. En daarom moeten we dus gevarieerd eten.

Blijf genieten en denk meer grijs!

Mijn advies is ook om van voeding te genieten! Te obsessief omgaan met gezonde voeding en het geforceerd vermijden van ‘ongezonde voeding’ lijdt vaak tot stress en vervelende situaties die niet goed zijn voor het welbevinden. Een keertje lekker uitgebreid uit eten gaan, kan prima. Want één ongezonde maaltijd maakt je niet ongezond of dik, net zoals één gezonde maaltijd je niet gezond maakt. Wil je continue bezig zijn met goede of slechte voedingsmiddelen of wil je een gevarieerd volwaardig eetpatroon vinden waarmee je kunt leven? In het laatste geval is het vooral zinvol om meer grijs te gaan denken en te stoppen met zwart-wit denken!

Gunilla is sportdiëtist, en heeft inmiddels 12 jaar haar eigen praktijk “Boomsma Sportdiëtist”  in Haarlem.  Ze heeft ervaring in het begeleiden van een breed scala van (top)sporters. Gunilla is tevens sportdiëtist binnen de KNZB afdeling synchroonzwemmen en bij de A-selectie van voetbalclub AZ. Naast individuele adviezen geeft ze onder meer voedingsworkshops binnen bedrijven, scholen en sportverenigingen. Gunilla heeft een actief topsportverleden in baanatletiek en ze heeft 11 jaar lang deel uitgemaakt van de Nationale langlaufselectie. Momenteel is ze nog steeds actief met hardlopen en wielrennen.