Ondervoeding bij ziekte is een erkend zorgprobleem en kan tot een negatieve gezondheidsspiraal leiden. Bij de behandeling van ondervoeding ligt de nadruk op voldoende energie en eiwit in de voeding en meer bewegen.
Prevalentie ondervoeding
Landelijke prevalentiecijfers laten zien dat: (1)
- 15 tot 25% van de patiënten in het ziekenhuis ondervoed is;
- 10 tot 15% van de bewoners in het verpleeghuis ondervoed is;
- 15 tot 30% van de patiënten in de thuiszorg ondervoed is.
Definitie ondervoeding
Een patiënt is ondervoed als hij /zij voldoet aan 1 van de volgende 2 criteria: (2)
- Een BMI (Body Mass Index) < 18,5 (patiënten van 65 jaar en ouder een BMI ≤ 20,0)
- Onbedoeld gewichtsverlies van meer dan 10% in de laatste 6 maanden, of meer dan 5% in de laatste maand
Een patiënt heeft een risico op ondervoeding als hij/zij in de laatste 6 maanden onbedoeld 5-10% gewicht heeft verloren. Vooral ouderen, chronisch zieken en patiënten rond een operatie hebben een grotere kans op ondervoeding.
Voldoende eiwit belangrijk
Bij de behandeling van ondervoeding wordt de nadruk gelegd op voldoende inname van eiwit en energie. Zo wordt de afbraak van spiermassa zo laag mogelijk gehouden. De eiwitbehoefte is dan ook verhoogd. Voor patiënten met (risico) op ondervoeding of een andere chronische ziekte wordt aangeraden de eiwitinname te verhogen naar 1,2 tot 1,5 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht. (3,4) Daarnaast is beweging een essentieel onderdeel van de behandeling om de spiermassa te behouden.
Referenties
- www.stuurgroepondervoeding.nl
- Halfsen R et al (2014) Landelijke Prevalentiemeting Zorgproblemen Rapportage resultaten 2014
- Deutz N et al (2014) Protein intake and exercise for optimal muscle function with aging: Recommendations from the ESPEN Expert Group. Clin Nutr 33;6:929-936
- Bauer J et al (2013) Evidence-based recommendations for optimal dietary protein intake in older people: a position paper from the PROT-AGE study group. J Am Med Dir Assoc 542-559