Een gezonde voeding en gezonde eetgewoonten kunnen helpen het gebit gezond te houden. Sommige voedingsmiddelen en dranken hebben een nadelige invloed op het gebit. Andere voedingsmiddelen, zoals zuivel, werken juist positief.

Beperk frequentie eten en drinken

Het frequent consumeren van snoep, zoetwaren en suikerhoudende dranken is geassocieerd met een hoger risico op cariës. (1,2) Vooral de frequentie van de suikerinname (met name sucrose, glucose en fructose) is hierbij belangrijker dan de totale suikerinname. (2,3) Daarom adviseert het Ivoren Kruis, de Nederlandse Vereniging voor Mondgezondheid, maximaal 7 keer per dag iets te eten of te drinken om cariës te voorkomen. (4) Water en thee en koffie zonder suiker hoeven hierbij niet meegerekend te worden.

Negatieve invloed

• Voedingsmiddelen waarin koolhydraten en zetmeel zitten zijn cariogeen en kunnen leiden tot cariës: van snoep, gebak, gewone frisdrank, fruit, honing en vruchtensap tot brood, peulvruchten en aardappelen. Zuivel vormt hierop een uitzondering;
• Voedingsmiddelen met een hoge zuurgraad zijn erosief en kunnen leiden tot aantasting van het tandglazuur, zoals light frisdrank, gewone frisdrank, wijn, fruit en vruchtensap;
• Producten die tussen de tanden en kiezen blijven zitten zijn slechter voor de tanden dan andere producten. Hoe langer koolhydraten in de mond blijven, hoe meer tijd bacteriën hebben om die koolhydraten om te zetten in zuren.

Positieve invloed

• Melk(producten) remmen tanderosie en bevorderen het remineralisatieproces; (1)
• Uit een aantal case control studies blijkt dat dagelijks eten van kauwgom gezoet met xylitol of sorbitol cariës reduceert. (5) Polyolen worden langzaam afgebroken door de bacteriën in de mond, waardoor de pH minder daalt, wat leidt tot minder demineralisatie en cariës. (3)

Andere tips voor een gezond gebit

• Neem maximaal 7 keer per dag iets te eten of te drinken ( 3 hoofdmaaltijden en maximaal 4 keer iets tussendoor). Water en thee en koffie zonder suiker tellen hierbij niet mee;
• Beperk het drinken van (light)frisdranken en sap;
• Neem sap eventueel bij de maaltijd, dan telt het als 1 eet-drinkmoment;
• Beperk kleverig snoepgoed of producten die erg tussen de tanden blijven zitten;
• Kies voedsel waarop flink gekauwd dient te worden;
• Het eten van een plakje/blokje kaas is een goede gewoonte;
• Of drink een glas melk aan het einde van de maaltijd;
• Gebruik 1 uur voor het tandenpoetsen geen zure producten of (light)frisdranken;
• Neem eventueel kauwgom gezoet met xylitol of sorbitol.

Poets verder tweemaal per dag de tanden en reinig de ruimte tussen de gebitselementen eenmaal per dag met ragers, flossdraad of tandenstokers.

Referenties

1. Gezondheidsraad (2006) Richtlijnen goede voeding 2006
2. Gezondheidsraad (2015) Richtlijnen goede voeding 2015
3. European Food and Safety Authority (2011) Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to the sugar replacers xylitol, sorbitol, mannitol, maltitol, lactitol, isomalt, erythritol, D-tagatose, isomaltulose, sucralose and polydextrose and maintenance of tooth mineralisation by decreasing tooth demineralisation, and reduction of post-prandial glycaemic responses pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA Journal 9(4):2076
4. Ivoren Kruis (2011) Advies Cariëspreventie
5. Loveren van C (2004) Sugar alcohols: What is the evidence for cariespreventive and caries-therapeuric effects?. Caries Res 38:286-293